De volheid van de Geest
Door P. Bronsveld

Teleurgestelde christenen

Tallozen zingen de lof van de pinksterervaring. Maar toch.... toch klinken in dat koor ook andere geluiden mee. Soms gaat het loflied van majeur over in mineur. Er klinken zo nu en dan zelfs wat dissonanten mee.

Waar komen die geluiden vandaan? Het zijn de stemmen van de teleurgestelden. Zij hadden zich meer voorgesteld van de doop in de Heilige Geest. Van de ervaring zelf. En van de resultaten.

Het kan zijn dat de schuld bij anderen ligt. Bij mensen die roodgloeiende getuigenissen aflegden van hun persoonlijke ervaring en die zo suggereerden dat iedereen het op diezelfde manier beleven moest, wilde het goed zijn.

Men verlangde naar datzelfde gevoel, opgeladen te zijn met Gods kracht. Men wilde een zelfde tinteling door zich heen voelen gaan. Maar hun ervaring blijkt anders te zijn. Of wellicht hadden ze wel helemaal geen ervaring toen ze om de Geest baden, en deze zomaar in geloof aanvaardden.

Het frappante is dat we dergelijke indrukwekkende verhalen in de Schrift helemaal niet terugvinden. De Bijbel houdt het bij haar verslag van de ervaring van de eerste christenen wat betreft de Geestesdoop erg bescheiden. Af en toe wordt er vermeld dat men in tongen sprak. Maar daar blijft het bij. Of dat spreken in tongen nu zo'n beleving was, je leest er niet van.

Ook over de directe resultaten lees je niet veel. Wat is hiervan de reden? Waarschijnlijk hebben de schrijvers van het Nieuwe Testament beseft dat de persoonlijke, subjectieve ervaringen niet doorslaggevend zijn. Het gaat om meer.

'Gij zult kracht ontvangen wanneer de Heilige Geest over u komt en gij zult mijn getuigen zijn', beloofde de Heer. Daar ging het om! Kracht om van de Heer te getuigen. De doop in de Geest maakt ons bekwaam om met meer overtuiging van Jezus te spreken. Niet om ons een kick voor ons gevoelsleven te bezorgen. Hoe gezegend dat ook kan zijn.

De doop in de Geest moet ons bekwaam maken om met meer effect van de Heer te spreken. De ervaring van de Geestesdoop moet in dienst van de verkondiging gesteld worden - op welke manier we dat in ons persoonlijke leven ook uitwerken.

Helaas! Bij veel kinderen van God ontbreekt daar de bereidheid voor. Ze zoeken wel een ervaring die hun leven verrijken kan, die hen geestelijk verder moet brengen. Maar het ontbreekt aan gewilligheid om aan de Grote Opdracht te gaan staan. Ze zoeken de doop om gezegend te worden. Niet in de eerste plaats om een zegen te zíjn. Geen wonder dat Gods kracht slechts met mondjesmaat vrijkomt. Met wat ze kregen, moeten ze iets doen. Ze moeten er uit leven, er uit handelen en spreken. Niet voor zichzelf, maar voor de ander, voor Gods Koninkrijk. Gods genade die al met hen is, zal dan openbaar worden.

Ooit waarschuwde Jezus zijn volgelingen dat ze om zijn naam voor de gerechtshoven gesleept zouden worden. Het zou erop uitlopen dat ze daar voor Hem mochten getuigen. Maar dan moesten ze zich wel voornemen niet vooraf te bedenken hoe ze zich zouden verdedigen. 'De Heilige Geest zal u op dat ogenblik leren, wat gij zeggen moet'.

Daar hebben we het geheim! De vraag is niet hoeveel 'kracht' wij ervaren als we in de Geest gedoopt worden. Die kracht en die wijsheid openbaren zich pas op het moment dat we beginnen te spreken van Jezus!

Bij veel gelovigen is de reden van hun teleurstelling, dat hun geestelijk leven op een laag pitje staat en ze geen overwinning over de zonde hebben. Het ontbreekt hun aan alle kanten aan kracht. Volgens hen moet de vitaliteit waar men zo'n grote behoefte aan heeft, door de doop in de Geest worden gebracht. Bij wie deze ervaring ontvangt, wordt alles op slag anders, denkt men. Als je maar eenmaal in de Geest gedoopt bent, dan ben je er. Van een verslagen christen, word je plotseling een overwinnaar. Ben je een gebonden mens, dan zal deze doop je automatisch van elke gebondenheid bevrijden.

De praktijk echter blijkt anders te zijn. De Geestesdoop blijkt minder radicaal overwinning en vernieuwing te brengen dan men dacht.

Wat is de oorzaak? De doop in de Geest brengt gelovigen wel verder, maar dat gaat niet automatisch, zomin als er in Gods Koninkrijk iets automatisch gebeurt. Wie de kracht van de doop in de Geest ervaren wil, moet deze niet alleen ontvangen, maar er ook uit leren leven. Door de doop in de Geest komt kracht beschikbaar, maar die kracht moet ook gebruikt worden. De gelovige moet zich die kracht eigen maken. Hij mag er in gaan staan. En vanuit de kracht zelf strijd leveren - en overwinnen!

Veel teleurstelling komt ook voort uit de gedachte dat wie de Geestesdoop ontvangt, een bron van kracht in zich heeft die onuitputtelijk is. Wie nog tegen deze ervaring aankijkt, zal zich voorhouden: 'Als ik maar eenmaal in de Geest ben gedoopt, zal ik vanuit Gods kracht geweldige dingen voor de Heer kunnen doen'.

Aanvankelijk lijkt dat te kloppen. Men heeft een ervaring met God en loopt over van aktiviteit. De kracht die men ontving, moet immers gebruikt worden!

Men moet echter wel bedenken dat 'gebruiken' tevens 'verbruiken' is. En dat wordt door velen niet beseft. Voor alles wat we in het Koninkrijk van de Heer doen, is kracht nodig. En die moet worden 'aangevuld' - ook bij degenen die in de Geest zijn gedoopt.

Jezus Zelf is daar een goed voorbeeld van. Regelmatig nam Hij alle tijd om de gemeenschap met de Vader te zoeken. Om geestelijk 'bij te tanken'. Als Hij dan - na een nacht van gebed - Zich weer onder het volk begaf, stelde men vast dat er kracht van Hem uitging.

Het leven van Jezus is trouwens een lichtend voorbeeld. Het ontvangen van kracht, waarbij wíj in het middelpunt staan (terwijl de Heer min of meer toeschouwer is) is niet het doel van de doop in de Heilige Geest. Merkwaardig in dit geval is dan ook dat Jezus - afgezien van die ene uitspraak voor zijn hemelvaart - het nooit had over het ontvangen van kracht als Hij sprak over de komst van de Heilige Geest. Hoewel kracht wel degelijk een van de gevolgen is, blijken de accenten toch even anders te liggen.

Zo verwees Jezus verschillende malen naar de Heilige Geest als de Trooster en verzekerde zijn discipelen dat het goed was dat Hij - Jezus - weg zou gaan, omdat anders de Trooster niet tot hen zou kunnen komen. Die term Trooster duidt al iets van zijn taak aan. Maar het woord dat hiervoor in het Grieks staat (paraklete), kan ook 'voorspraak' of 'advokaat' betekenen. Nu is Jezus onze voorspraak in de hemel. Maar de Heilige Geest is de advokaat van Jezus in de harten van gelovigen. Hij behartigt de belangen van Jezus. Immers: 'Hij zal Mij verheerlijken, want Hij zal het uit het Mijne nemen en het u verkondigen' (Joh. 16:14).

Het is de Heilige Geest er dus om te doen Jezus te verheerlijken. Wij ontvangen de Heilige Geest ook met dit doel, namelijk dat wij Jezus steeds meer gaan kennen zoals Hij is. Met alle noodzakelijke veranderingen die dit in ons leven teweeg zullen brengen. De doop in de Geest is dus niets meer en niets minder dan het begin van een nieuwe relatie: een intensieve relatie met Jezus Christus.

Als we in dit licht lezen wat Jezus over de komst van de Geest gezegd heeft, wordt het ons duidelijk. Steeds weer blijkt dat de Geest er is om Hem te vertegenwoordigen. We noemden al: 'Hij zal Mij verheerlijken' en 'Hij zal het uit het mijne nemen en het u verkondigen'. Voorts: 'De trooster, de Heilige Geest, die de Vader zenden zal in mijn naam, die zal u alles leren en u te binnen brengen al wat Ik u gezegd heb'. En 'Wanneer de Trooster komt, die Ik u zenden zal van de Vader, de Geest der waarheid, die van de Vader uitgaat, zal deze van Mij getuigen'.

Jezus bidt: 'Vader, hetgeen Gij Mij gegeven hebt - Ik wil, dat, waar Ik ben, ook zij bij Mij zijn, om mijn heerlijkheid te aanschouwen, die Gij Mij gegeven hebt'. Door de Heilige Geest zijn wij waar Hij is: in de hemelse gewesten, boven alle overheid en macht. Hier kunnen wij gemeenschap met Hem hebben en visie krijgen op zijn heerlijkheid. Hieraan ontlenen wij dan weer de eerdergenoemde kracht. De komst van de Geest heeft tot doel ons in een nieuwe relatie te brengen met Jezus en ons een blik te geven op zijn heerlijkheid. Als wij zoeken naar de doop in de Geest uit zuiver egoïstische motieven, zullen we zeker teleurgesteld worden. Vanuit een hernieuwde relatie met onze Heer, door zijn Geest, zullen wij zijn kracht en heerlijkheid meer en meer ervaren.

De doop in de Heilige Geest - zijn volheid - is een veelomvattend onderwerp. Wanneer we ons bezig houden met ál Gods bedoelingen, zullen we niet teleurgesteld, maar geestelijk verrijkt worden door alles wat de Heer te geven heeft.